آشنایی با اصطلاحات رایج حسابداری
آشنایی با مفاهیم حسابداری و اصطلاحات رایج در حسابداری یکی از اولین قدم ها در شناخت این دانش می باشد شما بایستی با مفاهیم حسابداری که در جاهای مختلف برخورد می کنید آشنایی داشته باشید هدف این مقاله معرفی برخی مفاهیم پرکاربرد در حسابداری می باشد.
اصطلاحات تخصصی حسابداری
مفاهیم پرکاربردی در حسابداری وجود دارد که در این به بخش به آنها خواهیم پرداخت:
حسابداری :
حسابداری دانشی است که وظیفه آن ثبت ، طبقه بندی ، تلخیص فعالیت مالی موسسه در قالب اعداد قابل سنجش به پول و تفسیر نتایج حاصل ، جهت یاری رساندن به مدیران می باشد.
نرم افزار حسابداری :
نرم افزار حسابداری یکی از برنامه های کامپیوتری استکه بر پایه مفاهیم حسابداری طراحی و ساخته شده اند که می توان در هر نوع شرکتی از قبیل بازرگانی ، خدماتی ، پیمانکاری ، تولیدی و ... از آن بهره برد.
معادله حسابداری :
دارایی = بدهی + سرمایه
بر اساس این معادله دارایی ها بایستی برابر شوند با جمع بدهی ها با سرمایه
دارایی:
کلیه اموال و حقوق مالی که متعلق به موسسه ، دارای منافع آتی و قابل تبدیل به پول باشد .
دارایی های جاری:
دارایی های جاری یعنی در مدت یکسال از تاریخ ترازنامه یا یک چرخه عملیات هر کدام طولانی تراست مصرف یا فروخته شود و یا به وجه نقد یا دارایی دیگری که نقد شدن آن قریب به یقین است تبدیل شود .
دارایی های ثابت:
دارایی های ثابت ، دارایی هایی هستند که عمر نسبتا طولانی داشته به قصد فروش خریداری نمی شوند هدف از تحصیل آنها استفاده روزمره است برای دارایی های ثابت استهلاک در نظر می گیرند.
دارایی های ثابت نامشهود یا غیر مشهود:
دارایی هایی هستند که ارزش ریالی داشته ولی قابل لمس و رویت نیستند.
بدهی:
ادعا و حق مالی بستانکاران نسبت به دارایی های موسسه (در کل ، مبالغی هستند که بایستی به دیگران پرداخت شود)
بدهی های جاری:
بدهی های جاری یعنی در مدت یکسال از تاریخ ترازنامه یا یک چرخه عملیات هر کدام طولانی تراست تسویه شود
بدهی های ثابت:
سایر بدهی ها که در طبقه بندی بدهی های جاری قرار ندارند در دسته بدهی های غیرجاری (ثابت) قرار می گیرند.
سرمایه :
ادعا و حقوق مالی صاحب موسسه نسبت به دارایی های موسسه.
معنی اصطلاح شرکت سهامی در حسابداری
شرکت سهامی یک نوع تشکیلات حقوقی است که به دارندگان سهام به عنوان سهامداران منحصر به فروش سهام و شرکت در مدیریت شرکت می دهد. در حسابداری، شرکت سهامی به معنای یک شرکت است که سرمایه آن به قسمت های کوچکتر به نام سهام تقسیم شده است و هر سهامدار براساس تعداد سهامی که در اختیار دارد، حق الحاق خود را در مواضع مختلف شرکت دارد.
معنی اصطلاح تطابق هزینه با درآمد در حسابداری
تطابق هزینه با درآمد در حسابداری به مفهوم اصطلاحی است که به عملیات و روش هایی اطلاق می شود که در آن هزینه هایی که برای تولید یک محصول یا ارائه یک خدمت صرف می شود، با موجودیت هایی که از فروش آن محصول یا خدمت به دست می آید، هماهنگ و تطابق داده می شود. به عبارت دیگر، در این روش هزینه های مربوط به تولید یا ارائه محصول یا خدمت، با درآمد حاصل از فروش محصول یا خدمت متناظر مقایسه و هماهنگ می شود. این اصطلاح در حسابداری برای ارزیابی عملکرد مالی و تعیین سودآوری یا زیانآوری یک شرکت استفاده می شود.
معنی اصطلاح تراز نامه مالی در حسابداری
ترازنامه مالی یا Balance Sheet در حسابداری، یکی از سه گزارش مالی اساسی است که وضعیت مالی یک شرکت را در یک زمان خاص نشان می دهد. این گزارش، دارای دو طرف است که در آن دارایی ها (اوراق بهادار، پول نقد، سرمایه گذاری ها و دارایی های دیگر) و بدهی ها (سپرده ها، وام ها، بدهی های مالیاتی و بدهی های دیگر) شرکت در آن ثبت می شوند. اختلاف بین دارایی ها و بدهی ها، به عنوان حقوق صاحبان شرکت یا سرمایه خود شرکت شناخته می شود.
تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن
اگر بخواهیم مبحث تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن را طبقه بندی کنیم سه مرحله ذیل را میتوان در نظر داشت:
- مرحله اول : تهیه و تنظیم دفاتر بر مبنای استانداردهای حسابداری و قوانین مالیاتی.
- مرحله دوم : مشخصات قانونی در پلمپ دفاتر.
- مرحله سوم : تحریر و نوشتن دفاتر قانونی و رعایت نکات مربوطه جهت رد نشدن دفاتر.
تمامی اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول برای اثبات فعالیت هایشان باید از دفاتر قانونی استفاده کنند.
ابتدا بایستی به سایت سازمان اسناد و املاک کشور مراجعه فرمایید و بعد میز خدمات الکترونیک >>> ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری >>> پذیرش اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی انتخاب کرده و هفت مرحله را تکمیل www.ssaa.ir نمایید. در نهایت در قسمت تایید صحت اطلاعات ، متقاضی می بایست صحت اطلاعات خودراتایید نماید . .چنانچه صحت تمامی اطلاعات از طرف متقاضی مورد تایید واقع شد ، با استفاده از کلید “پذیرش نهایی” در پایین صفحه کلیه اطلاعات درخواست به سازمان ارسال خواهد شد.
در این مرحله لازم است مدارک مورد نیاز به همراه اظهارنامه پلمپ دفاتر و رسید پذیرش دریافتی را جهت ارسال به سازمان ثبت شرکت ها پست نمایید متقاضیان محترم دقت نمایند پس از ارسال مدارک از طریق اداره پست ، بایستی شماره بارکد پستی و تاریخ تحویل مدارک به پست را از طریق مسیر پیگیری درخواست وارد نمایند و با استفاده از کلید “ارسال اطلاعات پستی” اطلاعات مربوط به ارسال مدارک به پست را ، به سازمان ثبت اسناد ارسال نمایند.و پس از گذشت 3 روز مجدد پیگیری نموده و چنانچه تب پرداخت هزینه های پلمپ نمایان شد می بایست بعد از چک کردن شماره پیگیری نهایتا ظرف 30 روز پس از تایید اظهار نامه نسبت به پرداخت هزینه پلمپ دفاتر قانونی اقدام نمایید.
پلمپ دفاتر قبلا به این صورت بودکه تمامی صفحات با قیطان سفید به هم متصل وبا مهر سربی سازمان امور مالیاتی کشور پلمپ شده ولی امروز کمی رسمی تر و به وسیله یک قطعه ،که شماره روی آن بایستی با شماره بارکد موجود بر روی لیبل بخواند. اداره ثبت شرکت ها مشخصاتی از قبیل نام شخصیت(حقیقی یا حقوقی)، شماره شناسه ملی، شماره ثبت،شهر،تعداد جلد، تعداد صفحات هر دفتر، شماره و تاریخ پلمپ، بارکد ،به همراه مهر و امضاء سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بر روی لیبل در ابتدا و انتهای هر دفتر درج می نماید.
طبق گزارشات اسناد حسابداری که معمولا از سیستم حسابداری دریافت میشود میتوان شروع به نوشتن دفاتر نمود، توجه شود که گزارش اسناد باید بر مبنای حساب ها از طبقه کل باشد،حساب کل اقلام صورت های مالی را تشکیل میدهد و در نوشتن دفاتر و گزارش گیری کاربرد دارد. شرکت های تجاری می توانند با ارائه نرم افزار حسابداری خود به اداره امور مالیاتی و دریافت مجوز به جای ثبت هر رویداد مالی در دفاتر خود اقدام به ثبت گردش عملیات مالی هر ماه در دفاتر قانونی خود نمایند.
در این روش در دفاتر قانونی فقط ۱۴ ثبت مالی صورت می گیرد ( سند افتتاحیه + ۱۲ ثبت گردش عملیات هر ماه + سند اختتامیه )
- ارائه نرم افزار نیز باید مانند پلمپ دفاتر قانونی در سال مالی قبل صورت گرفته باشد.
- بهتر است از خودکار مشکی که جوهر پس نمیدهد استفاده گردد .
- برای جمع ها از مداد استفاده گردد.
- اعداد و حروف باید فارسی باشند ونگارش اعداد از راست به چپ باشد .
- سال انجام معامله در اولین ردیف با استفاده از خط مورب نوشته میشود.
- در دفتر روزنامه،شماره روزنامه مربوط به شماره آرتیکل مالی میباشد و از شماره یک شروع شده و تا آخرین آرتیکل مالی به ترتیب شماره مسلسل ثبت می شود.بسیاری از همکاران به اشتباه شماره سند راثبت میکنند که اشتباه است و شماره کل شماره صفحه سرفصل مورد نظر در دفتر کل میباشد.
- در دفتر کل،شماره روزنامه، شماره صفحه سر فصل مورد نظر در دفتر روزنامه میباشد.
- دفاتر قانونی باید طوری تنظیم شوند که امکان تهیه ترازنامه و محاسبه سود زیان از اطلاعات وارده وجود داشته باشد.
- در هنگام نوشتن شرح دفتر روزنامه معمولا به شرح سند یا یک شرح خلاصه و برای دفتر کل معمولا عبارت نقل از دفتر روزنامه و یا به شرح دفتر روزنامه بسنده میشود.
- حساب بدهکار: عنوان حساب بدهکار بر روی همان خطی که شماره سند و تاریخ سند نوشته شده و از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز بر روی همان خط و در ستون بدهکار نوشته می شود .
- حساب بستانکار: عنوان حساب بستانکار در خط بعدی و با فاصله ی کمی از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز در همان خط و در ستون بستانکار نوشته می شود.
- اگر اشتباه و غلط املایی در دفاتر کل و روزنامه ایجاد شد با خط قرمز مورد مذکور را مشخص میکنیم یعنی خط خوردگی به گونه ای باید باشد که متن و مبلغ خط خورده بطور کامل مشخص و هیچگونه ابهامی برای خواننده نباید داشته باشد و سپس صحیح آن را با خودکار مشکی بالای آن درج مینماییم. همچنین تعداد مورد های خط خورده و اشتباه نباید زیاد و از حد متعارف تجاوز نماید.لازم به ذکر است میزان حد مجاز خط خوردگی ها بسته به حجم دفاتر و نظر سر ممیز متغیر می باشد.
- در دفتر کل ، شروع هر حساب جدید از صفحات فرد میباشد.
- اگر صفحاتی که برای دفتر کل اختصاص یافته کافی نباشد می توان نقل به صفحات آخر بزنید یا اگر تا آخر استفاده شده از صفحات بین دو حساب استفاده کنید و یا میتوان ظرف مدت دوماه نسبت به اخذ دفاتر جدید اقدام کنید
- در قسمت جمع سطور دو ردیف میباشد ردیف بالا مربوط به جمع صفحه و ردیف پایین مربوط به جمع صفحه با صفحه قبل میباشد.
- شماره رهگیری دفاتر روزنامه و کل در اظهار نامه مالیاتی ، شامل 19 رقم میباشد که همان 19 رقم اول بارکد روی لیبل میباشد و ادامه 19 رقم که 11 رقم میباشد شماره ی پلمپ امنیتی است.
توصیه میشود در رابطه با موضوع فوق الذکر ماده 95 قانون م م و همچنین آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم به شماره 230761 مطالعه گردد.
تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن
اگر بخواهیم مبحث تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن را طبقه بندی کنیم سه مرحله ذیل را میتوان در نظر داشت:
- مرحله اول : تهیه و تنظیم دفاتر بر مبنای استانداردهای حسابداری و قوانین مالیاتی.
- مرحله دوم : مشخصات قانونی در پلمپ دفاتر.
- مرحله سوم : تحریر و نوشتن دفاتر قانونی و رعایت نکات مربوطه جهت رد نشدن دفاتر.
تمامی اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول برای اثبات فعالیت هایشان باید از دفاتر قانونی استفاده کنند.
ابتدا بایستی به سایت سازمان اسناد و املاک کشور مراجعه فرمایید و بعد میز خدمات الکترونیک >>> ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری >>> پذیرش اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی انتخاب کرده و هفت مرحله را تکمیل www.ssaa.ir نمایید. در نهایت در قسمت تایید صحت اطلاعات ، متقاضی می بایست صحت اطلاعات خودراتایید نماید . .چنانچه صحت تمامی اطلاعات از طرف متقاضی مورد تایید واقع شد ، با استفاده از کلید “پذیرش نهایی” در پایین صفحه کلیه اطلاعات درخواست به سازمان ارسال خواهد شد.
در این مرحله لازم است مدارک مورد نیاز به همراه اظهارنامه پلمپ دفاتر و رسید پذیرش دریافتی را جهت ارسال به سازمان ثبت شرکت ها پست نمایید متقاضیان محترم دقت نمایند پس از ارسال مدارک از طریق اداره پست ، بایستی شماره بارکد پستی و تاریخ تحویل مدارک به پست را از طریق مسیر پیگیری درخواست وارد نمایند و با استفاده از کلید “ارسال اطلاعات پستی” اطلاعات مربوط به ارسال مدارک به پست را ، به سازمان ثبت اسناد ارسال نمایند.و پس از گذشت 3 روز مجدد پیگیری نموده و چنانچه تب پرداخت هزینه های پلمپ نمایان شد می بایست بعد از چک کردن شماره پیگیری نهایتا ظرف 30 روز پس از تایید اظهار نامه نسبت به پرداخت هزینه پلمپ دفاتر قانونی اقدام نمایید.
پلمپ دفاتر قبلا به این صورت بودکه تمامی صفحات با قیطان سفید به هم متصل وبا مهر سربی سازمان امور مالیاتی کشور پلمپ شده ولی امروز کمی رسمی تر و به وسیله یک قطعه ،که شماره روی آن بایستی با شماره بارکد موجود بر روی لیبل بخواند. اداره ثبت شرکت ها مشخصاتی از قبیل نام شخصیت(حقیقی یا حقوقی)، شماره شناسه ملی، شماره ثبت،شهر،تعداد جلد، تعداد صفحات هر دفتر، شماره و تاریخ پلمپ، بارکد ،به همراه مهر و امضاء سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بر روی لیبل در ابتدا و انتهای هر دفتر درج می نماید.
طبق گزارشات اسناد حسابداری که معمولا از سیستم حسابداری دریافت میشود میتوان شروع به نوشتن دفاتر نمود، توجه شود که گزارش اسناد باید بر مبنای حساب ها از طبقه کل باشد،حساب کل اقلام صورت های مالی را تشکیل میدهد و در نوشتن دفاتر و گزارش گیری کاربرد دارد. شرکت های تجاری می توانند با ارائه نرم افزار حسابداری خود به اداره امور مالیاتی و دریافت مجوز به جای ثبت هر رویداد مالی در دفاتر خود اقدام به ثبت گردش عملیات مالی هر ماه در دفاتر قانونی خود نمایند.
در این روش در دفاتر قانونی فقط ۱۴ ثبت مالی صورت می گیرد ( سند افتتاحیه + ۱۲ ثبت گردش عملیات هر ماه + سند اختتامیه )
- ارائه نرم افزار نیز باید مانند پلمپ دفاتر قانونی در سال مالی قبل صورت گرفته باشد.
- بهتر است از خودکار مشکی که جوهر پس نمیدهد استفاده گردد .
- برای جمع ها از مداد استفاده گردد.
- اعداد و حروف باید فارسی باشند ونگارش اعداد از راست به چپ باشد .
- سال انجام معامله در اولین ردیف با استفاده از خط مورب نوشته میشود.
- در دفتر روزنامه،شماره روزنامه مربوط به شماره آرتیکل مالی میباشد و از شماره یک شروع شده و تا آخرین آرتیکل مالی به ترتیب شماره مسلسل ثبت می شود.بسیاری از همکاران به اشتباه شماره سند راثبت میکنند که اشتباه است و شماره کل شماره صفحه سرفصل مورد نظر در دفتر کل میباشد.
- در دفتر کل،شماره روزنامه، شماره صفحه سر فصل مورد نظر در دفتر روزنامه میباشد.
- دفاتر قانونی باید طوری تنظیم شوند که امکان تهیه ترازنامه و محاسبه سود زیان از اطلاعات وارده وجود داشته باشد.
- در هنگام نوشتن شرح دفتر روزنامه معمولا به شرح سند یا یک شرح خلاصه و برای دفتر کل معمولا عبارت نقل از دفتر روزنامه و یا به شرح دفتر روزنامه بسنده میشود.
- حساب بدهکار: عنوان حساب بدهکار بر روی همان خطی که شماره سند و تاریخ سند نوشته شده و از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز بر روی همان خط و در ستون بدهکار نوشته می شود .
- حساب بستانکار: عنوان حساب بستانکار در خط بعدی و با فاصله ی کمی از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز در همان خط و در ستون بستانکار نوشته می شود.
- اگر اشتباه و غلط املایی در دفاتر کل و روزنامه ایجاد شد با خط قرمز مورد مذکور را مشخص میکنیم یعنی خط خوردگی به گونه ای باید باشد که متن و مبلغ خط خورده بطور کامل مشخص و هیچگونه ابهامی برای خواننده نباید داشته باشد و سپس صحیح آن را با خودکار مشکی بالای آن درج مینماییم. همچنین تعداد مورد های خط خورده و اشتباه نباید زیاد و از حد متعارف تجاوز نماید.لازم به ذکر است میزان حد مجاز خط خوردگی ها بسته به حجم دفاتر و نظر سر ممیز متغیر می باشد.
- در دفتر کل ، شروع هر حساب جدید از صفحات فرد میباشد.
- اگر صفحاتی که برای دفتر کل اختصاص یافته کافی نباشد می توان نقل به صفحات آخر بزنید یا اگر تا آخر استفاده شده از صفحات بین دو حساب استفاده کنید و یا میتوان ظرف مدت دوماه نسبت به اخذ دفاتر جدید اقدام کنید
- در قسمت جمع سطور دو ردیف میباشد ردیف بالا مربوط به جمع صفحه و ردیف پایین مربوط به جمع صفحه با صفحه قبل میباشد.
- شماره رهگیری دفاتر روزنامه و کل در اظهار نامه مالیاتی ، شامل 19 رقم میباشد که همان 19 رقم اول بارکد روی لیبل میباشد و ادامه 19 رقم که 11 رقم میباشد شماره ی پلمپ امنیتی است.
توصیه میشود در رابطه با موضوع فوق الذکر ماده 95 قانون م م و همچنین آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم به شماره 230761 مطالعه گردد.
تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن
اگر بخواهیم مبحث تهیه و تنظیم دفاتر قانونی و تحریر آن را طبقه بندی کنیم سه مرحله ذیل را میتوان در نظر داشت:
- مرحله اول : تهیه و تنظیم دفاتر بر مبنای استانداردهای حسابداری و قوانین مالیاتی.
- مرحله دوم : مشخصات قانونی در پلمپ دفاتر.
- مرحله سوم : تحریر و نوشتن دفاتر قانونی و رعایت نکات مربوطه جهت رد نشدن دفاتر.
تمامی اشخاص حقوقی و اشخاص حقیقی گروه اول برای اثبات فعالیت هایشان باید از دفاتر قانونی استفاده کنند.
ابتدا بایستی به سایت سازمان اسناد و املاک کشور مراجعه فرمایید و بعد میز خدمات الکترونیک >>> ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری >>> پذیرش اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی انتخاب کرده و هفت مرحله را تکمیل www.ssaa.ir نمایید. در نهایت در قسمت تایید صحت اطلاعات ، متقاضی می بایست صحت اطلاعات خودراتایید نماید . .چنانچه صحت تمامی اطلاعات از طرف متقاضی مورد تایید واقع شد ، با استفاده از کلید “پذیرش نهایی” در پایین صفحه کلیه اطلاعات درخواست به سازمان ارسال خواهد شد.
در این مرحله لازم است مدارک مورد نیاز به همراه اظهارنامه پلمپ دفاتر و رسید پذیرش دریافتی را جهت ارسال به سازمان ثبت شرکت ها پست نمایید متقاضیان محترم دقت نمایند پس از ارسال مدارک از طریق اداره پست ، بایستی شماره بارکد پستی و تاریخ تحویل مدارک به پست را از طریق مسیر پیگیری درخواست وارد نمایند و با استفاده از کلید “ارسال اطلاعات پستی” اطلاعات مربوط به ارسال مدارک به پست را ، به سازمان ثبت اسناد ارسال نمایند.و پس از گذشت 3 روز مجدد پیگیری نموده و چنانچه تب پرداخت هزینه های پلمپ نمایان شد می بایست بعد از چک کردن شماره پیگیری نهایتا ظرف 30 روز پس از تایید اظهار نامه نسبت به پرداخت هزینه پلمپ دفاتر قانونی اقدام نمایید.
پلمپ دفاتر قبلا به این صورت بودکه تمامی صفحات با قیطان سفید به هم متصل وبا مهر سربی سازمان امور مالیاتی کشور پلمپ شده ولی امروز کمی رسمی تر و به وسیله یک قطعه ،که شماره روی آن بایستی با شماره بارکد موجود بر روی لیبل بخواند. اداره ثبت شرکت ها مشخصاتی از قبیل نام شخصیت(حقیقی یا حقوقی)، شماره شناسه ملی، شماره ثبت،شهر،تعداد جلد، تعداد صفحات هر دفتر، شماره و تاریخ پلمپ، بارکد ،به همراه مهر و امضاء سازمان ثبت اسناد و املاک کشور بر روی لیبل در ابتدا و انتهای هر دفتر درج می نماید.
طبق گزارشات اسناد حسابداری که معمولا از سیستم حسابداری دریافت میشود میتوان شروع به نوشتن دفاتر نمود، توجه شود که گزارش اسناد باید بر مبنای حساب ها از طبقه کل باشد،حساب کل اقلام صورت های مالی را تشکیل میدهد و در نوشتن دفاتر و گزارش گیری کاربرد دارد. شرکت های تجاری می توانند با ارائه نرم افزار حسابداری خود به اداره امور مالیاتی و دریافت مجوز به جای ثبت هر رویداد مالی در دفاتر خود اقدام به ثبت گردش عملیات مالی هر ماه در دفاتر قانونی خود نمایند.
در این روش در دفاتر قانونی فقط ۱۴ ثبت مالی صورت می گیرد ( سند افتتاحیه + ۱۲ ثبت گردش عملیات هر ماه + سند اختتامیه )
- ارائه نرم افزار نیز باید مانند پلمپ دفاتر قانونی در سال مالی قبل صورت گرفته باشد.
- بهتر است از خودکار مشکی که جوهر پس نمیدهد استفاده گردد .
- برای جمع ها از مداد استفاده گردد.
- اعداد و حروف باید فارسی باشند ونگارش اعداد از راست به چپ باشد .
- سال انجام معامله در اولین ردیف با استفاده از خط مورب نوشته میشود.
- در دفتر روزنامه،شماره روزنامه مربوط به شماره آرتیکل مالی میباشد و از شماره یک شروع شده و تا آخرین آرتیکل مالی به ترتیب شماره مسلسل ثبت می شود.بسیاری از همکاران به اشتباه شماره سند راثبت میکنند که اشتباه است و شماره کل شماره صفحه سرفصل مورد نظر در دفتر کل میباشد.
- در دفتر کل،شماره روزنامه، شماره صفحه سر فصل مورد نظر در دفتر روزنامه میباشد.
- دفاتر قانونی باید طوری تنظیم شوند که امکان تهیه ترازنامه و محاسبه سود زیان از اطلاعات وارده وجود داشته باشد.
- در هنگام نوشتن شرح دفتر روزنامه معمولا به شرح سند یا یک شرح خلاصه و برای دفتر کل معمولا عبارت نقل از دفتر روزنامه و یا به شرح دفتر روزنامه بسنده میشود.
- حساب بدهکار: عنوان حساب بدهکار بر روی همان خطی که شماره سند و تاریخ سند نوشته شده و از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز بر روی همان خط و در ستون بدهکار نوشته می شود .
- حساب بستانکار: عنوان حساب بستانکار در خط بعدی و با فاصله ی کمی از سمت راست ستون شرح و مبلغ آن نیز در همان خط و در ستون بستانکار نوشته می شود.
- اگر اشتباه و غلط املایی در دفاتر کل و روزنامه ایجاد شد با خط قرمز مورد مذکور را مشخص میکنیم یعنی خط خوردگی به گونه ای باید باشد که متن و مبلغ خط خورده بطور کامل مشخص و هیچگونه ابهامی برای خواننده نباید داشته باشد و سپس صحیح آن را با خودکار مشکی بالای آن درج مینماییم. همچنین تعداد مورد های خط خورده و اشتباه نباید زیاد و از حد متعارف تجاوز نماید.لازم به ذکر است میزان حد مجاز خط خوردگی ها بسته به حجم دفاتر و نظر سر ممیز متغیر می باشد.
- در دفتر کل ، شروع هر حساب جدید از صفحات فرد میباشد.
- اگر صفحاتی که برای دفتر کل اختصاص یافته کافی نباشد می توان نقل به صفحات آخر بزنید یا اگر تا آخر استفاده شده از صفحات بین دو حساب استفاده کنید و یا میتوان ظرف مدت دوماه نسبت به اخذ دفاتر جدید اقدام کنید
- در قسمت جمع سطور دو ردیف میباشد ردیف بالا مربوط به جمع صفحه و ردیف پایین مربوط به جمع صفحه با صفحه قبل میباشد.
- شماره رهگیری دفاتر روزنامه و کل در اظهار نامه مالیاتی ، شامل 19 رقم میباشد که همان 19 رقم اول بارکد روی لیبل میباشد و ادامه 19 رقم که 11 رقم میباشد شماره ی پلمپ امنیتی است.
توصیه میشود در رابطه با موضوع فوق الذکر ماده 95 قانون م م و همچنین آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم به شماره 230761 مطالعه گردد.
تهیه و تنظیم گزارشات فصلی
یکی از مهمترین قوانین وضع شده در کشور قانون مالیات های مستقیم می باشد که اجرای آن به عهده سازمان امور مالیاتی است. جهت اجرای بهتر و دقیق تر و یکسان قانون مالیاتها، سازمان امور مالیاتی در خصوص برخی قوانین می تواند به اختیار خود روشی را تعیین و به مودیان مالیاتی ابلاغ نماید. این روش ها و ابلاغیه ها لازم الاجرا بوده و عدم اجرای آن ها باعث تعلق جریمه و عدم برخورداری از معافیت ها و مشوق های مالیاتی می شود.
یکی از این موارد ماده ۱۶۹ قانون مالیاتهای مستقیم می باشد،که در آن وظایف مودیان در خصوص صدور صورتحساب و همچنین جریمه عدم انجام این وظایف ذکر شده است. در ادامه ماده قانونی فوق نیز وظایفی به عهده سازمان امور مالیاتی و ارگان های دیگر از جمله وزارتخانه ها، مؤسسات دولتی، شهرداری ها، مؤسسات وابسته به دولت و شهرداری ها، مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی ، بانک ها و موسسات مالی و اعتباری و . . . که اطلاعات مورد نیاز "پایگاه اطلاعات هویتی،عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی"را در اختیار دارند و یا به نحوی موجبات تحصیل در آمد و دارایی برای اشخاص را فراهم میسازند،گذاشته شده است. این ماده به عنوان ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم نامیده می شود.
لازم بذکر است در تهیه و تنظیم گزارشات فصلی ، دوره ارسال اطلاعات سه ماهه (فصلی) بوده و می بایست تا یک ماه و نیم پس از پایان هر فصل نسبت به ارسال آن اقدام نمود.
مشمولین اجرای تهیه و تنظیم گزارشات فصلی
- دسته اول : کلیه اشخاص حقوقی
- دسته دوم : صاحبان مشاغلی که حسب نوع و حجم فعالیت جزء گروه اول فصل دوم آیین نامه اجرایی موضوع ماده 95 اصلاحی قانون مالیات های مستقیم می باشند.
صورت معاملات فصلی
سازمان امور مالیاتی در اجرای مواد قانونی فوق، روشی را تدارک دیده است که بر اساس آن مودیان مالیاتی، اطلاعات مربوط به خرید و فروش و معاملات خود را ارسال می کنند. این نوع گزارشات در اصطلاح گزارشات فصلی، گزارشات فصلی خرید و فروش، گزارش خرید و فروش فصلی و یا گزارشات موضوع ماده ۱۶۹ نامیده می شود.
سامانه صورت معاملات فصلی الکترونیکی
سامانه صورت معاملات فصلی الکترونیکی در راستای ارائه خدمات الکترونیکی دستورالعمل اجرایی موضوع ماده 169 ق.م.م ایجاد گردیده و توسط آن، مودیان محترم مالیاتی می توانند نسبت به ثبت و ارسال اطلاعات خرید و فروش ،گزارش پرداخت و دریافت بابت قراردادها، گزارش امتناع برای پیش از سال1395 ،گزارش عرضه به مصرف کننده نهایی برای سال 1395 ،گزارش صادرات و واردات،گزارش حق العملکاری، مدیریت پیمان(اطلاعات پیمانکار و کارفرما)، گزارش بیمه،گزارش اجاره، گزارش حمل و نقل وگزارش ساخت و فروش املاک اقدام نمایند. همچنین به منظور مطالعه اخبار،اطلاعیه ها، دریافت اخرین نسخه غیربرخط نرم افزار صورت معاملات و ورود به سامانه صورت معاملات انلاین میتوانبه آدرس tax.gov.ir مراجعه و استفاده نمود.
دو روش برای ثبت و ارسال اطلاعات معاملات در سامانه پیش بینی شده است:
- روش اول : برخط (online) : با استفاده از کد کاربری و کلمه عبور محرمانه که مودی در مراحل ثبت نام دریافت نموده وارد سامانه صورت معاملات فصلی می شود . برای این دسته از مودیان گرامی با ورود به سامانه، امکان ثبت هر یک از فرم های مذکور برحسب نوع اطلاعات فراهم می باشد. این روش برای مودیانی که حجم اطلاعت کمتری دارند مناسب است. پس از تکمیل اطلاعات هر فرم با استفاده از ثبت نهایی، اطلاعات در سیستم ثبت و تنها یک بار مجوز ویرایش پس از ثبت نهایی به ازای هر رکورد اطلاعاتی امکان پذیر می باشد.
- روش دوم : غیر برخط (offline) : مودیانی که از سیستم های رایانه ای حسابداری استفاده می نمایند، می توانند باورود به سامانه اینترنتی سازمان امور مالیاتی وسامانه ارسال صورت معاملات الکترونیکی آخرین نسخه از نرم افزار مد نظر این سازمان ، یعنی (TTMS) را در سیستم کامپیوتری خود نصب نمایند و اطلاعات را در قالب مذکور بارگذاری، وبا اتصال به شبکه اینترنت اقدام به ارسال اطلاعات به طور یکجا نمایند.و نهایتا تنها برای تایید نهایی اطلاعات وارد سامانه صورت معاملات فصلی شده و کدرهگیری دریافت نمایند.